ვინ იდგამს თავზე ეკლის გვირგვინს?

ვინ იდგამს თავზე ეკლის გვირგვინს?

ვინ იდგამს თავზე ეკლის გვირგვინს? ვინ მენავეა? იმისი ნავი სად დაცურავს ან სად აბია?
იგი ჩვენს ნავში როდის იჯდა?
და თუკი იჯდა,
თუ გარჯილა და ნავში წყალი თუ უხაპია?

სად იყო მაშინ როცა ხეზე ავიდა ფითრი?
რად მივაჩნივართ ყველა ბრიყვებად?
ვინ იდგამს თავზე ეკლის გვირგვინს?
ის ხომ არ არის,
მისი სიმძიმით ვინც უთუოდ მოიდრიკება?

თუ მატიანის ფოლიანტზე არ გაიჭყლიტა,
რა ქნა ისეთი, რომ მისთვის სხვა რამ მცირეა?
ო, ეკლის გვირგვინს იქნებ იგი ეპოტინება,
ვინც ხალხს ზვარაკად ვერასოდეს შეეწირება?

ის ხომ არ იდგამს ეკლის გვირგვინს, ვინც სხვებს ზევიდან
ისე დაჰყურებს, როგორც თაგუნებს?
ვისაც ჰგონია, რომ საქართველო
მისი რჩეული სიყვარულის ღირსია მხოლოდ
და გულზე ხელებს ვინც იბრაგუნებს?

მამულს თავისი სიყვარული რომ უწყალობა,
ჩვენ მადლობლები უნდა ვიყოთ…
არა ჰყოლია
უფრო ერთგული შვილი მამულს და მას ეკუთვნის
მხოლოდ სამშობლოს სიყვარულის მონოპოლია.

ის ხომ არ იდგამს ეკლის გვირგვინს,
ვისი მახვილიც
უგუნურება და უმეცრება არის რეგვენთა?
ვისაც ჰგონია, რომ ამაგი არ დაუფასეს
და ვისაც უნდა მის გარშემო შექმნას ლეგენდა?

სად არის მისი აგებული სვეტიცხოველი?
თაყვანისცემით გაბერილმა პარანოიკმა
გულუბრყვილონი როგორ უნდა დაიმორცილოს,
რომ განდიდების წყურვილი და ჟინი მოიკლას?

ო, ნუთუ იგი იმედით დაიარება,
რომ გაჩუმდება და არავინ არაფერს იტყვის?
ვინც არის–მეთქი მხოლოდ სახელს დახარბებული,
ის ხომ არ იდგამს წამებულის ეკლიან გვირგვინს.

ვინ ცდილობს ხალხი შეცდომაში რომ შეიყვანოს?
ვით შეიფერებს ეკლის გვირგვინს თავი სახედრის?
ამ ქვეყანაზე თავის ფუსფუსს,
თავის ღოღიალს,
თავის უბადრულ არსებობას რატომ ვაყვედრის?

ის ხომ არ იდგამს ეკლის გვირგვინს, ვინც ქვეყანაზე
დაბადებული არის მლიქვნელად?
საითაც ქარი დაუბერავს, ვინც მხოლოდ იქით
გადაყვლეფილი სინდისით გადიზნიქება?

ის ხომ არ იდგამს ეკლის გვირგვინს, ვინც კაცს გულგრილად
გულს უხეთქავს და მერე უხდის საკადრის ქელეხს.
ო, ეკლის გვირვინს ვისი ხელი ეპოტინება,
რა უნდა მასთან ანგარებით დაკრუნჩხულ ხელებს?

ო, ვინც განცხრომას ვერასოდეს ვერ შეელევა,
ტანჯვა არ იცის და ერთობა სხვებზე ქირქილით,
ის ხომ არ არის?
დააკვირდით…
ვის უნდა თავი,
რომ დაიმშვენოს წამებულის ეკლის გვირგვინით?

გივი გეგეჭკორი

ცრუ, განდიდების მანიით შეპყრობილი ადამიანების ჩვენებით პოეტი გივი გეგეჭკორი ნათლად გამოკვეთს თუ რაოდენ საშიშია ზნეობრივი თვალსაზრისით მთელი ერისათვის ასეთი ინდივიდების არსებობა, რისი მომასწავლებელაი და რას უქადის ზოგადად ეს საფრთხე თვითონ საზოგადოებას.
მართლაც წამებულის გვირგვინით თავის შემკობაც შეიძლება ადამიანისთვის დამახასიათებელ მანკიერებად იქცეს, თუ მას ქვეყნისათვის მსხვერპლის გაღება არ შეუძლია და ოდნავი წვლილიც კი არ მიუძღვის სოციუმის წინაშე.: ;თუ გარჯილა და ნავში წყალი თუ უხაპია ?” შესაბამისად ,გასაკვირი არცაა, რომ, ავტორის აზრით, ასეთი ადამიანის თვისება ამპარტავნობაა, სულიერი სიღარიბე, რომელიც ქვეყნის დიდი მოამაგის ნიღბის ტარებითაა გამოხატული: ;სად არის აგებული სვეტიცხოველი?” უფრო მეტიც , ასეთი ყალბი პატივისა და სახელის მაძებელი უპრინციპობასა და უზნეოებას იქამდეც მიჰყავს, რომ საკუთარ, განსაკუთრებულ პრივილეგიად წარმოადგენს სამშობლოს სიყვარულსაც კი (:მას ეკუთვნის … სამშობლოს სიყვარულის მონოპოლია”)და რაც მთავარია , არსებობს კიდევ მლიქვნელობა და მედროვეობა- ამ ტიპის ადამიანებს ველა დროში “თავის წარმოჩენის” საშუალებას რომ აძლევს (:საითაც ქარი დაუბერავს … გადაიზნიქება”).
რასაკვირველია , პოეტსაც სწორედ იმის თქმა სურს, რომ უღირს ინდივიდებს დაუმსახურებელი პატივი არ უნდა მიეგოთ. ცხადია , ეს საზოგადოების ინტერესიც უნდა იყოს , რათა ქვეყანაში საერთოდ არ გაქრეს მორალური კრიტერიუმები და ის ვინც, მხოლოდ ეპოტინება “ეკლის გვირგვინს”, უეცრად თავდადებულ გმირად არ სერაცხონ.
სათქმელის უკეთ გადმოსაცემად ავტორს არაერთი მხატვრული საშუალება აქვს გამოყენებული . მაგალითად , ადამიანის პატივმოყვარეობა და ცინიზმია ნაჩვენები შედარებით -“სხვებს ზევიდან ისე დაჰყურებს , როგორც თაგუნებს”. რაც ყველაზე თვალსაჩინოა , მთელი ლექსი დატვირთულია რიტორიკული შეკითხვებით . ეს კი, ბუნებრივია , ლექსსაც უფრო ორიგინალურსა და, მიზანდასახულობის თვალსაზრისით, მკაფიოდ გასაგებს ხდის: ” ვინ იდგამს თავზე ეკლის გვირგვინს?” , “იმისი ნავი სად დაცურავს ან სად აბია ?” , “სად იყო მაშინ , როცა ხეზე ავიდა ფითრი?”, “სად არუს აგებული მისი სვეტიცხოველი ?” და სხვ.
ყოველივე ზემოთქმულის ფონზე, ალბათ, უფრო თვალნათლი ხდება ლექსში წამოჭრილი პრობლემაც. მართლაც , რატომ უნდა სურდეს მავანსა და მავანს მიიღოს ის ,რაც ნას არ დაუმსახურებია? მახსენდება ცნობილი მწერლის ვახტანგ ჭელიძის , ერთი წერილი , რომელშიც ავტორისწორედ ამგვარადამიანებზე საუბრობს და იხსენებს ინგლისურ სიტყვას VANITY, რომელიც ერთდროულად ამაოებასაც ნიშნავს და პატივმოყვარეობასაც. ვფიქრობ , ეს პარალელი ნიშნეულია ,რამდენადაც წერილში ზუსტად ის საკითხია წამოჭრილის, ასე რომ აწუხებს პოეტ გივი გეგეჭკორს. ჩემთვისაც , არსებითად , მიუღებელია ის, რომ “ვინც განცხრომას ვერასოდეს ვერ შეელევა” და “მხოლოდ სახელისაა დახარბებული “, თავს ისე გვაჩვენებდეს , თითოს დიდი იყოს მისი დამსახურება ჩვენ წინაშე. და თუმცა კარიერისტობა ასეთი ადამიანის ცხოვრებისეული კრედოა, საზოგადოებამ მაინც უნდა იზრუნოს , რათა, მსგავს, სრულიად უსაფუძვლო პრეტენზიებს დროულად დაესვას წერტილი .